Ψηλά ,πάνω απο τα Μαστοροχώρια ,απομονωμένος , Η Γενέτειρα του Σαραντάπορου ποταμού και το σύνορο της Χώρας μας – Ο Γράμμος είναι κάτι παραπάνω απο ένα ακόμα ψηλό βουνό…
Μεγάλος , επιβλητικός , αχανής , αλπικός είναι λίγα απο τα επίθετα με τα οποία θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει τον όγκου του Γράμμου.Ακόμα εκεί στέκουν κατάλοιπα μαχών και μαχητ΄ών.
Πόσο δύσκολα χρόνια να έχει αντικρύσει και πόσους ποιμένες , βλάχους και τσοπάνηδες να έχει φιλοξενήσει στις πλαγιές του… Το χωριο της Αετομηλίτσας στα 1450 μέτρα υψόμετρο θεωρείται ένα απο τα πιο ψηλά στην Ελλάδα και σε εντυπωσιάζει με την παραδοσιακή του αρχιτεκτονική.
Η θέα στην κοιλάδα του Σαραντάπορου είναι το κάτι άλλο. Ενα αμόλυντο φυσικό τοπίο που ο άνθρωπος , ευτυχώς εχει αφήσει ελάχιστα αποτυπώματα και αυτά με αισθητική και σεβασμό.
Φτάνοντας στους πρόποδές του γρήγορα καταλαβαίνεις πως πρέπει να αντιμετωπίσεις το βουνό με σεβασμό. Λόγω του μεγα΄λου όγκου του για να φτάσεις στην κορυφή θα χρειαστείς πάνω απο 5 ώρες πεζοπορίας και αρκετό νερό.
Γρήγορα θα βρεθέις σε αλπικό πεδίο με χαμηλή βλάστηση ενώ όσο κερδίζεις ύψος η θέα στους ορεινούς όγκους του Σμόλικα , της Τύμφης και της Νεμερτσικα θα τραβήξουν το βλέμμα σου.
Κάθε εποχή του χρόνου είναι ξεχωριστή στο Γράμμο . Δυσκολοι χειμώνες με πολλά χιόνια. Οταν η άνοιξη φτάνει τα υποαλπικά λειβάδια του πρασινίζουν και φιλοξενούν μοναδικά αγριολούλουδα.
Τα καλοκαίρια εκεί πανω είναι ήπια και δροσερά και καθώς το φθινόπωρο μπάινει μέσα Οκτώβρη όλος ο τόπος ντύνεται με πορφυρά χρώματα,
Περήφανο , Μαύρη πέτρα , η Κιάφα είναι κάποιες απο τις κορυφές που θα αντικρύσεις για φτάσεις τελικά στους πρόποδες της υψηλότερης Τσούκα Πέτσικ στα 2520μέτρα.
Απο μακριά μοιάζει σαν κώνος και το μονοπάτι τραβερσάρει τις πλαγιές του μεχρι να βρεθεί στην κορυφή.
Τι είναι αυτό που κάνει το Γ΄ραμμο ξεχωριστό σε σχέση με άλλα Ελληνικά βουνα? Η αίσθηση της απομ΄όνωσης , η απουσία μεγάλων δρόμων και πόλεων, η εναλλαγή εικόνων και η ποικιλομορφία του περιβάλλοντος δημιουργούν ένα τοπίο που τείνει να εξαφανιστεί στις μέρες μας.
Μα πως να παρ΄έμβεις άλλωστε σε ένα τέτοιο ορεινό όγκο?
Οπου οι κορυφές του φτάνουν και ξεπερνούν τα 2000 μέτρα. Τα ορμητικά ποτάμια παρασέρνουν δρόμους και οτιδήποτε ανθρώπινο και τεχνητό.Το μ΄όνο που συμβιώνει με τις δυνάμεις του Γράμμου είναι τα αγριολούλουδα και τα ζώα που βρίσκουν τροφή στις πλαγιές του.
